อวสานโลกสวย‬ - Awasarn-Lok-Suey

อวสานโลกสวย Uncut (ปัญญ์ หอมชื่น, อรอุษา ดอนไสว / Thailand / 2016)

ถึงจะแน่ใจว่าเจ้าของเงินได้ชั่งตวงกระแสโลกมาอย่างดีแล้วและมองเห็นถึงเม็ดเงินที่เป็นไปได้ด้วยพล็อตหนังเรื่องนี้  บนพื้นฐานสังคมวัยรุ่นซึ่งเป็นลูกค้ากลุ่มทำเงินหลักในปัจจุบันที่สนใจเรื่องราวของเน็ตไอดอลที่มีอยู่เต็มโลกโซเชียลเน็ตเวิร์ก  ดูจากผู้คนหลายล้านที่ตามกดไลค์คอยติดตามก็น่าจะเรียกร้องความสนใจจากกลุ่มเป้าหมายเหล่านี้ได้ไม่ยากเย็นนัก  แต่ไม่ว่าความคิดริเริ่มในการปลุกปั้นโปรเจ็กต์นี้จะเกิดมาจากเหตุผลอะไร  ก่อนอื่นก็ต้องชื่นชมว่า กันตนา โมชั่น พิคเจอร์ส นั้นกล้าหาญที่จะทำหนัง Thriller เขย่าขวัญที่ปกติแล้วในตลาดหนังไทยก็ไม่ได้ประสบความสำเร็จนัก  เป็นความกล้าหาญถัดจาก ห้องหุ่น (กัลป์ กัลย์จาฤก / 2014) ที่เล่นท่ายากและล้มพังพาบไปก่อนหน้า  แต่ความกล้าหาญที่ถ่ายทอดมุมมองไว้ในหนังก็ยังหลงเหลือแง่มุมดีๆ ที่น่าสนใจให้พูดถึง  และยินดีสำหรับ อวสานโลกสวย ที่ไปได้ดีกว่านั้น

คืนที่ดู อวสานโลกสวย มีฝรั่งดูในโรงเดียวกันอยู่ 3-4 คน  หลังหนังจบเค้าก็ออกมายืนออหน้าทางเดินเข้าห้องน้ำกัน  ฝรั่งผู้หญิงคนหนึ่งบ่นใหญ่เลยว่าทำไมไม่ดู Star Wars บอกแล้วว่าให้ดูๆ  เพื่อนผู้หญิงอีกคนบอกกลับว่าหนังมันก็ไม่ได้เลวร้ายนี่  ที่ดูก็ไม่ได้คาดหวังอะไร  แล้วบอกอีกว่าเพื่อนผู้ชายอีกคน(ที่ไปเข้าห้องน้ำ)มันอยากดูเพราะเห็นคนเล่นมันน่ารัก  แล้วก็เรต ฉ 20-  เออ..แต่แม่งไม่เห็นนมเห็น..สักกะนิด

ถึงจะเคยชินกับวัฒนธรรมการจัดเรตติ้งแบบไทยๆ  แต่ก็รู้สึกเหมือนกันกับฝรั่งกลุ่มนี้นะในแง่เรตติ้งที่ได้มามันจำกัดกลุ่มคนดูเกินหนังไปหน่อย  ทั้งๆ ที่หนังมันไม่ได้เลือดสาดรุนแรงอะไรเลยเมื่อเทียบกับหนังฟันคอซอมบี้หัวหลุดแขนขาดในพ.ศ.ก่อนหน้าอย่าง ผีห่าอโยธยา (ม.ร.ว.เฉลิมชาตรี ยุคล / 2015)  และภาพความรุนแรงทางเพศโป๊เปลือยก็มีไม่เท่าหนังไทยหลายๆ เรื่องที่เห็นทั้งนมตูดดูดกระเด้าแต่ได้เรตแค่ น 18+  เรื่องนี้เห็นจะมีก็แต่กระจู๋แนบนมในหนังการ์ตูนโป๊ญี่ปุ่นในจอคอมพิวเตอร์ที่ตัวละครนั่งดูอยู่ก็เท่านั้นที่เข้าข่าย  ส่วนกับตัวละครนักแสดงเล่นจริงๆ นั้น  ฉาก ก้อย (สายป่าน-อภิญญา สกุลเจริญสุข) ถูกถ่ายคลิปข่มขืนในเรื่องนี้ยังสยิววาบหวามน้อยกว่าเลิฟซีนระหว่างสายป่านกับ ยิ้ม-ประวิทย์ ฮันสเตน ใน ภวังค์รัก (ลี ชาตะเมธีกุล / 2014) เสียอีก  หรือถ้าเทียบกับหนังที่มีฉากทั้งสองมุมความรุนแรงอย่าง เคาท์ดาวน์ (นัฐวุฒิ พูนพิริยะ / 2012) ที่มีทั้งเลิฟซีนดูดดื่มและความรุนแรงตรงๆ ที่ไม่เลี่ยงช็อตเล่าให้เห็นกันจะจะ  อย่างช็อต  ยิงปืนตะปู  ปืนจ่อหัว  หักนิ้ว  แถมยังมีฉากการเล่นยา  กลับถูกจัดเรตไว้แค่ น 18+ (ซึ่งเหมาะแล้ว)  แต่กับ อวสานโลกสวย ที่ถึงแม้ตัวหนังเองก็แสดงให้เห็นอาการกั๊กของสตูดิโอและผู้กำกับที่พยายามเลี่ยงช็อตความรุนแรงตรงๆ  อย่างช็อต  มีดแทง  เห็นตูด  เห็นนม  หรือแม้แต่ขอบกางเกงในก็ยังลำบากที่จะให้เห็น  เพื่อหวังที่จะลอดช่องประตูเรต น 18+ ให้รอด  กลับถูกพิจารณาให้ได้เรต ฉ 20- ก็น่าตลกดี  แต่ทีช็อตเนื้อ นม ไข่ สไลด์หลืบในหนังหลายๆ เรื่องของคนทำหนังบางเจ้ากลับได้เรตต่ำกว่า  คล้ายกับวันดีคืนดีกรรมการพิจารณาก็ถือเกณฑ์อีกฉบับซึ่งว่าด้วยเรื่อง ‘ความดีเลวที่เป็นไปได้บนเจตนารมณ์ของแต่ละชนชั้นอันแตกต่าง’ เข้ามานั่งกำกับที่โต๊ะประชุม

ช่างเถอะ...ถึงจะยังไงก็แล้วแต่  การได้เรตเนื่องจากความรุนแรงที่สูงเกินกว่าหนัง  มันยิ่งทำให้หนังไปไม่สุดสักทางเมื่อฉากความรุนแรงทั้งทางกายและทางเพศโดยเฉพาะในฉากสำคัญที่ควรจะนำพาความรู้สึกร่วมมันทำได้ไม่ถึงขีดขั้นความโสมมที่คาดหวังว่าจะได้เห็น  ทำให้เราเชื่อไม่ได้ว่าตัวละครมันจะโหดร้ายและดีเดือดเลือดคลั่งได้ถึงขนาดที่เป็นในหนัง  ทำให้องค์ประกอบที่เลือกมาใช้หลายๆ อย่างที่มีดีกลับเกิดประโยชน์กับหนังได้ไม่เต็มที่  การแสดงของสายป่านนั้นแสดงออกทางสายตาและมุมปากได้รุนแรงมากๆ  ตั้งแต่ฉากแรกยันฉากจบและไม่ว่าจะเล่าสลับอดีต-ปัจจุบันยังไงเธอก็สามารถเอาอยู่ได้ทุกฉาก  แต่ถึงอย่างนั้นความยอดเยี่ยมทั้งหมดกลับถูกลดทอนลงเพราะการลำดับภาพเล่าเรื่องที่ยังเชื่อมโยงได้ไม่ไหลลื่นพอ  ทำให้รู้สึกได้แค่ว่าตอนนี้สายป่านที่แบกตัวละครก้อยอยู่มันเป็นยังไง  และมาถึงจุดที่ทำให้เปลี่ยนเป็นเกรซได้ยังไง  แต่อารมณ์การแสดงมันกลับไม่ต่อเนื่องกันคล้ายกับกำลังดูทีวีเปลี่ยนช่องไปมา  ส่งผลให้พลังความลุ่มลึกจากบาดแผลของตัวละครมันเบาบางลงไปมาก  ทั้งที่ก็เห็นภาพภายนอกตัวละครจากบนจอว่ามันสะบักสะบอมบอบช้ำขนาดไหน  แต่เรากลับไม่รู้สึกรู้สากับความเป็นไปของตัวละครก้อยและเกรซสักเท่าไหร่  การแสดงที่มีมิติด้วย Expression กลับถูกลดทอนให้แทบจะเหลือแค่ Action  ซึ่งน่าเสียดายมากๆ ขึ้นไปอีกเมื่อไม่ใช่มีแค่การแสดงของสายป่านคนเดียวเท่านั้นที่ดีงาม  แต่การแสดงของนักแสดงสมทบอีก 3 คน  ทั้ง เบสท์ - ณัฐสิทธิ์ โกฏิมนัสวนิชย์, มายด์ - ณภศศิ สุรวรรณ และ พิม - ลัทธ์กมล ปิ่นโรจน์กีรติ  ต่างก็มีซีนที่ดีของตัวเองให้โดดเด่นขึ้นมามีชีวิตบนจอ  กล่าวได้อีกอย่างหนึ่งว่า  หากขาดการแสดงที่ดึงดูดของเหล่านักแสดงหนังทั้งเรื่องก็คงจะแห้งแล้งไร้พลังให้น่าติดตาม

ส่วนตัวเคยดูเวอร์ชั่นหนังสั้นก่อนที่จะมาเป็นหนังยาวมาแล้วเมื่อราว 2 ปีก่อน  และน่าเสียดายที่เวอร์ชั่นหนังยาวที่รอคอยมันไม่ดีเท่าหนังสั้นที่เคยดูมา  ทั้งความดิบและท่วงท่าการเล่าที่สมจริงสมจังที่ไม่ได้ทำให้รู้สึกว่าหนังกำลังถูกประดิษฐ์ฉากขึ้นมาขนาดนี้  และเชิงบทก็ไม่ได้อาศัยความบังเอิญหรือลดตรรกะการกระทำของตัวละครให้ถูกลากถูลู่ถูกังไปข้างหน้าขนาดนี้  โดยเฉพาะตอนไคลแม็กซ์จบของเวอร์ชั่นหนังยาวเนี่ย  จังหวะจะโคนของสถานการณ์และเหตุผลของการกระทำมันทื่อๆ และทึกทักบังคับให้ตัวละครเป็นไปมากไปจริงๆ  อีกอย่างคือหนังไทยควรจะลงทุนให้เห็นช็อตรถชนเต็มๆ ตาดีกว่าไหม  ยิ่งถ้ามาอยู่ในหนังที่ต้องการผลักความรุนแรงขนาดนี้  แต่ข้อดีของเวอร์ชั่นหนังยาวที่มีก็คือมุมมองที่มาที่ไปของตัวละครที่มีมากกว่าตอนที่เป็นหนังสั้น  ที่ถึงแม้ความตั้งใจที่จะสื่อสารให้คนดูเข้าใจโลกในหนังและตัวละครนั้นยังใช้วิธีการเล่าที่ติดกลิ่นคลิเชซ้ำซากอยู่บ้างแต่ก็ยังได้ผล  และถึงแม้ส่วนตัวจะรู้สึกว่ามันไม่ได้สำเร็จในแง่มิติอารมณ์  อีกทั้งยังทำให้เราเชื่อการไปถึงจุดจบของตัวละครได้ไม่สนิทใจก็เถอะ  แต่ตอนจบก็ถือว่ากู้ธีมคืนมาได้ดีเลย  ทิ้งคำถามข้อควรระวังอาชญากรรมในโลกโซเชี่ยลได้พอดีๆ  อาชญากรยังตอแหลและลอยนวล...

ในแง่ของเรตติ้งก็เห็นทีว่าคนทำหนังที่มีฉากความรุนแรงทำนองนี้จะต้องหยอดข้อคิดส่งเสริมศีลธรรมจริยธรรมให้เห็นผลอย่างเป็นรูปธรรมในหนังเสียแล้วล่ะ  แล้วเรต น 18+ ก็คงได้มาไม่ยากอย่างที่คิด  ถ้าจุดจบของอวสานโลกสวยเป็นการให้ตัวละครท่องศีลภาวนาสำนึกบาปเหมือนอย่างในเคาท์ดาวน์  หรือต้องแสดงถึงความรักชาติศาสน์กษัตริย์ให้เหมือนหนังตำนานประวัติศาสตร์ทั้งหลาย  ที่ทำให้ช็อตบั่นคอล่อรักที่ปรากฏอยู่ในหนังบางเรื่องนั้นถูกมองข้ามจนได้เรตทั่วไปหรือกระทั่งได้เรตส่งเสริมได้อย่างไม่ยากเย็น  หรือไม่ผู้กำกับก็ต้องคิดลองกินดองกับคนทำหนังบางเจ้าดู  อาจจะต้องเสียเวลาไปอำเภอเพื่อแก้คำนำหน้าชื่อนิดๆ หน่อยๆ  แต่ในภายภาคหน้าเส้นทางผู้กำกับของท่านก็อาจจะได้เรตติ้งที่สมใจอยากง่ายกว่านี้ไปตลอดทั้งชีวิตจนกว่าจะสิ้นชีพิตักษัยก็เป็นได้